On üç Türk savunma firması, insansız sistemler, otonom araçlar ve kuantum iletişim teknolojilerindeki son yeniliklerini sergileyerek, Türkiye ev sahipliğinde düzenlenen NATO’nun en prestijli inovasyon tatbikatında dikkatleri üzerine çekti.
NATO Müttefik Dönüşüm Komutanlığı tarafından yönetilen dört aşamalı NATO İnovasyon Süreci’nin son evresi, İstanbul’da çok uluslu 50 örgütün katılımıyla tamamlandı. Bu iş birliği, ittifakın güncel zorluklarına yenilikçi çözümler üretmeyi amaçladı.
Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) koordinatörlüğünde, İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesi’nde gerçekleştirilen tatbikat, akademi, sanayi ve devlet kurumlarını bir araya getirerek ittifak genelinde ortaya çıkan çığır açıcı teknolojilerin entegrasyonunu hızlandırdı.
Türk Şirketleri ve Sergilenen Teknolojiler
Aselsan, Havelsan, Tualcom, Meteksan Savunma, DASAL, TUBITAK SAGE, Sefine Tersanesi, STM, Sonitus, ULAK İletişim, Hyperever, Qubitrium ve Koc Savunma gibi Türk firmaları etkinliğe katıldı. Katılımcılar, özellikle insansız platformlar, performans artıran yükler ve destek altyapılarına odaklandı.
Bir senaryoda ekipler, insansız sistemlerle sürüklenen deniz mayınlarını tespit edip etkisiz hale getirme görevini üstlendi. Aselsan ve Sefine Tersanesi’nin MARLIN silahlı insansız yüzey aracı, devriye ve keşif operasyonları yürüttü. “Şüpheli nesnelerin tespitinin ardından, DASAL ve STM tarafından üretilen dronların yardımıyla doğrulama yapıldı.”
Yüzey platformu ve dron görüntüleri, komuta merkezine gerçek zamanlı aktarıldı. Görüntüler ve saha konumları, Sefine Tersanesi’nin Stratejik ve İnsansız Sistemler Araştırma Merkezi tarafından geliştirilen dijital ekran üzerinden canlı takip edildi. Mayın tespiti tamamlandıktan sonra, STM’nin kamikaze dronu gönderilerek mayın imha edildi.
Senaryo, kamikaze dronun hedefi vurmasıyla başarıyla sonuçlandı.
Kritik denizaltı altyapı koruma senaryosunda ise Hyperever’in dört ayaklı robotu ve Sonitus’un otonom sualtı aracı, keşif ve gözetleme faaliyetlerini destekledi. Qubitrium, kuantum odaklı projelere katkı sağladı.
NATO Görünürlüğü ve İhracat Genişlemesi
Tatbikatı izleyen SSB Başkanı Haluk Görgün, Türkiye’nin NATO ile etkileşim ve faaliyetlerini artırma çabasında olduğunu belirtti.
“Türkiye, start-up’lardan entegratör firmalara kadar çeşitlilik göstererek teknolojik gelişimle kendini kanıtlamış ürünler üretiyor,” diyen Görgün, ekledi: “Bu ürünler ihraç ediliyor ve güvenilirlik ile etkinlikleri her gün kanıtlanıyor.”
İhracat kapsamını vurgulayarak şöyle konuştu: “Savunma sanayi ürünlerini 185 ülkeye ihraç ediyoruz. 2 binden fazla savunma sanayi firması ihracat yapıyor. Geçen yılın ihracat rakamlarının önemli bir kısmının NATO üye ülkelerine gittiğini vurguladık.”
Görgün, stratejiyi şöyle özetledi: “İttifak ruhu içinde geliştirdiğimiz teknolojilerin ve ürünlerin NATO üyeleri tarafından daha geniş kullanılabileceğini ve benimsenebileceğini bilerek, Savunma Sanayii Başkanlığı bünyesinde NATO İlişkileri Dairesi’ni kurduk. Hemen ardından bir dizi etkinlik düzenledik. Özellikle NATO’nun Tedarik Direktörü’nü Türkiye’ye davet ettik ve ihracat yapan savunma sanayi firmalarımızı bir araya getirdik. Çok başarılı bir etkinlik oldu. Etkileşimler arttı. Şirketlerin NATO’daki tanınırlığı yükseldi ve ihale teklif süreçleri hızlandı.”
Etkinliğin önemine değinerek: “Çok Alanlı Operasyonlar etkinliğinde, NATO’nun ‘elmas’ etkinliklerinden biri ve en önemli etkinliklerinden birinde firmalarımız yer aldı. Bu etkinliği, ittifakın gelecek teknolojileri üzerinde çalışan NATO birimi ACT ile Türkiye’de organize ettik ve çok başarılı geçti; etkilendiler.”
Ev Sahipliği Stratejik Avantaj Sağlıyor
Görgün, ev sahipliği mantığını şöyle açıkladı: “Bu NATO etkinliklerini ev sahipliği yaparak görünürlüğümüzü artırmaya çalışıyoruz. Bu etkinliğin ilk aşamasından sonra dördüncü ve son aşamayı da Türkiye’de gerçekleştirdik.”
“Bu, NATO’nun hedeflediği yeni teknolojileri hızla üretmek, şirketlerin takım olarak belirli görevleri tamamlayarak birlikte çalışmasını sağlamak ve birlikte çalışabilirliği artırmak amacıyla düzenlenen bir etkinlikti,” diye ekledi.
Atanan zorlukları tarif ederek: “Ekiplere birkaç güncel sorun hedef olarak verildi. Bunlar arasında deniz yüzeyinde yüzen mayınların tespiti ve etkisizleştirilmesi, kuantum teknolojileriyle güvenli bilgi aktarımı ve insansız hava tehditlerinin birden fazla yöntemle ortadan kaldırılması yer alıyordu. Bu zorluklara çözümler arandı.”
Birlikte Çalışabilirlik ve Standartlar
Görgün, ekipman uyumluluğunun kritikliğini vurguladı: “Ürünler birbirleriyle çalışabilmeli, belirlenen standartlara göre kullanıma hazır olmalı ve birlikte işleyebilecek altyapı oluşturmalı.”
“Bu tatbikatta birden fazla şirket birden fazla sensörü bir araya getirerek etkili kullandı,” diye belirtti.
Türk firmalarının çevikliğini öne çıkararak: “Türk savunma sanayi şirketleri çok çevik. Savunma Sanayii Başkanlığı ile silahlı kuvvetler ve son kullanıcılar arasındaki yakın koordinasyon sonucu yıllarca geliştirilen bir çalışma disiplini var; saha ihtiyaçları hızla ürüne dönüştürülüyor.”
Görgün, etkinliğe 13 şirketin katıldığını ve katkılarını başarıyla sergilediğini vurgulayarak, artan görünürlüğün yeni ihracat fırsatları ve gelecek projelerde daha fazla rol getireceğine inandığını ifade etti.
