ABD Başkanı Donald Trump, Cuma günü Hamas’a yönelik sert bir ültimatom yayınladı ve Filistinli militan grubu, önerdiği ateşkes ve mahkum takası anlaşmasını Pazar akşamı kabul etmeye zorladı. Aksi takdirde, “daha önce kimsenin görmediği bir cehennem” gibi askeri operasyonlarla yüzleşeceklerini tehdit etti.
Başkan, Pazar günü Doğu Saati ile saat 18.00’i son tarih olarak belirleyerek bunu Hamas’ın “son şansı” olarak niteledi. Kendi sosyal medya platformu Truth Social’daki paylaşımında Trump, teklifi reddederlerse “Hamas’a karşı tüm cehennem, daha önce görülmemiş bir şekilde patlak verecek” uyarısında bulundu.
Bu keskin üslup, Gazze çatışmasının ikinci yılına girerken diplomatik baskıyı artırdı. Başkan, “7 Ekim 2023’teki medeniyete yönelik saldırının intikamı” olarak nitelendirdiği süreçte “25 binden fazla Hamas ‘askerinin’ zaten öldürüldüğünü” iddia etti.
Trump, Kalan Hamas Güçlerine Karşı Askeri Müdahale Tehdidinde Bulundu
“Geriye kalanların çoğu kuşatılmış ve askeri olarak tuzağa düşmüş durumda, sadece benim ‘git’ emrimi bekliyorlar ki hayatları hızla son bulsun” diye yazan Trump, kalan Hamas üyelerinin “avlanıp öldürüleceğini” ekledi.
Başkan, Filistinli sivilleri, “potansiyel olarak büyük ölçekli ölümlerin yaşanabileceği” bir bölgeden Gazze’nin “daha güvenli kısımlarına” tahliye olmaya çağırdı, ancak tam olarak hangi bölgeyi kastettiğini belirtmedi. Bu uyarı, İsrail’in son haftalarda Gazze Şehri’ndeki operasyonlarını yoğunlaştırması sırasında geldi.
Gazze’deki insani kriz, çatışmanın başlamasından bu yana dramatik bir şekilde derinleşti. Birleşmiş Milletler yetkilileri, Perşembe günü kuzey Gazze’den 417 binden fazla kişinin Ağustos ortasından beri güneydeki kalabalık ve kaynak yetersizliğiyle boğuşan bölgelere kaçtığını bildirdi.
BM yardım şefi Tom Fletcher, sosyal medyada kötüleşen koşulları vurgulayarak, “Gazze Şehri’nde çatışmalar devam ediyor” ve insani erişimin ciddi şekilde kısıtlandığını belirtti. Pek çok yardım örgütü, güvenlik endişeleri nedeniyle faaliyetlerini askıya almak zorunda kaldı.
Fletcher, “Yer değiştirme emirleri, çatışma taraflarını sorumluluklarından muaf tutmaz: Pek çok sivil hâlâ orada ve korunmalıdır” diye uyardı.
Kuşatma Altındaki Bölgede Abluka ve Kayıplar Artıyor
Yaklaşık 2,4 milyon nüfusa ev sahipliği yapan Gazze Şeridi, neredeyse 18 yıldır İsrail ablukası altında. Kuşatma, Mart ayında İsrail’in sınır geçitlerini kapatması ve gıda ile ilaç sevkiyatlarını kısıtlamasıyla önemli ölçüde sertleşti; bu da bölgede kıtlık koşullarına yol açtı.
Ekim 2023 saldırılarının ardından İsrail’in askeri operasyonları, sağlık yetkililerine göre yaklaşık 66.300 Filistinlinin ölümüne neden oldu; kayıpların büyük çoğunluğunu kadınlar ve çocuklar oluşturuyor. Birleşmiş Milletler ve insan hakları örgütleri dahil uluslararası kuruluşlar, yaygın yerinden edilme, açlık ve hastalık yayılması nedeniyle bölgenin yaşanmaz hale geldiği konusunda defalarca uyarıda bulundu.
Ateşkes teklifi, Trump’ın göreve başlamasından bu yana ilk büyük Ortadoğu diplomatik girişimi niteliğinde, ancak mahkum takası düzenlemesinin detayları kamuoyuna açıklanmadı. Hamas henüz bu ültimatuma yanıt vermedi.
