Dünyaca ünlü gastronomi rehberi TasteAtlas, Kolombiya, İtalya, Brezilya, Cezayir ve Tayland gibi mutfak devlerinin yer aldığı “Dünyanın En İyi 100 Yemeği” listesinde, Türkiye’den iki özel lezzete ilk 10 içerisinde yer verdi. Erzurum’un simgesi olan Cağ Kebabı (yatık odun ateşinde pişirilen kuzu kebabı) ile Bodrum’un sevilen lezzeti Çökertme Kebabı (kızarmış patates, sarımsaklı yoğurt ve domates soslu marine edilmiş et), dünyanın en iyileri arasına girmeyi başardı.
Çökertme Kebabı listede yedinci sıraya yerleşirken, Cağ Kebabı dokuzuncu sırada kendine yer buldu. Bu başarıyla Türkiye, ilk 10 sıralamasında iki farklı yemeği bulunan tek ülke olma unvanını kazandı. Bu takdir, Türkiye’yi geleneksel tekniklerle hazırlanan bölgesel lezzetleriyle küresel mutfak geleneklerinin en seçkin örneklerinin yanına konumlandırdı.
Cağ Kebabı Erzurum’un Yemek Kültürünü Güçlendiriyor ve Turist Çekiyor
Cağ Kebabı, Erzurum’un yerel kimliğinde çok özel bir yere sahiptir. Şefler bu eşsiz lezzeti, yüksek rakımlı yaylalarda yetişen ve bölgeye özgü endemik bitkilerle beslenen kuzulardan hazırlamaktadır; bu beslenme şekli ete doğal ve derin bir aroma kazandırır.
Hazırlık süreci soğan, karabiber ve tuzdan oluşan sade bir marinasyonla başlar. Ardından etin yumuşaması ve baharatları içine çekmesi için bir dinlendirme süreci uygulanır. Kuzu etleri daha sonra “cağ” adı verilen uzun şişlere geçirilir ve yatay olarak odun ateşinde pişirilir. Bu pişirme tekniği etin eşit oranda kızarmasını sağlar ve yerel halkın ifadesiyle bölge dışında taklit edilemeyecek bir lezzet ortaya çıkarır.
Erzurum Ticaret Borsası Başkanı Hakan Oral, bu yemeğin Erzurum coğrafyasını tabakta taşıdığını belirterek şu açıklamalarda bulundu:
“Türkiye’deki bazı restoranlar bunu ‘yatık döner’ gibi isimler altında taklit etmeye çalışıyor. Ancak bu girişimler orijinaliyle boy ölçüşemez çünkü lezzet, bölgenin rakımından, ikliminden ve bitki örtüsünden gelmektedir.”
Oral, Cağ Kebabı’nın 2009 yılında resmi coğrafi işaret tescili aldığını, kuzunun hazırlanışından tabağa servisine kadar her aşamanın bu standartlara uygun yapıldığını kaydetti. Erzurum’un 61 tescilli yerel ürüne sahip olduğunu ve bu kategoride Türkiye’de üçüncü sırada yer aldığını vurgulayan Oral, yerel işletmelerin daha fazla bölgesel yemeği ulusal ve uluslararası sıralamalara sokmayı hedeflediğini sözlerine ekledi.
Türkiye Küresel Zirvede İki Yemekle Öne Çıkıyor
TasteAtlas, bu sonuçlara ulaşmak için çeşitli kıtalardan 11.258 yemeği karşılaştırdı ve toplamda 367.847 geçerli oyu değerlendirdi. Liste, Kolombiya’nın lechona’sından İtalya’nın Napoli pizzasına ve Etiyopya’nın tibs yemeğine kadar uzanan, geleneksel pişirme teknikleri ve uzun hazırlık süreleriyle tanınan pek çok yemeği kapsıyor.
Türkiye’nin en yüksek puan alan yemeği Çökertme Kebabı oldu. Milas-Bodrum yöresinden gelen bu lezzet; ince kızartılmış patatesleri, marine edilmiş dana eti dilimlerini, sarımsaklı yoğurdu ve hafif domates sosunu birleştiriyor. TasteAtlas, yapısı ve sunumu nedeniyle bu yemeği geniş kebap geleneğinin modern bir yorumu olarak tanımladı.
Hemen ardından dokuzuncu sırada gelen Cağ Kebabı ise genellikle ince lavaş ekmeği ve taze soğan ile servis edilir. Bu yemek, ağır soslar veya baharatlar yerine etin kendi doğal lezzetine dayanır.
TasteAtlas, ilk 100 listesinde Türkiye’den başka lezzetlere de yer vererek Türk mutfağının zenginliğini gözler önüne serdi:
- 26. İskender Kebap: Bursa usulü döner, domates sosu, eritilmiş tereyağı, yoğurt ve kızarmış pide ile.
- 28. Kuzu Şiş: Klasik kuzu şiş kebabı.
- 47. Adana Kebap: Adana’ya özgü, zırhla çekilmiş baharatlı kıyma kebabı.
- 51. Hünkarbeğendi: Tütsülenmiş patlıcan püresi üzerinde sunulan kuşbaşı et.
- 59. Islama Köfte: Et suyuna batırılmış ekmekle servis edilen ızgara köfte.
Bu yemekler, ülkenin farklı bölgelerini temsil etmekte ve uzun saatler süren saray mutfağı yemeklerinden ızgara sokak lezzetlerine kadar Türkiye’nin geniş mutfak teknikleri yelpazesini yansıtmaktadır. Ayrıca bu tablo, uluslararası ilginin standart döner, baklava veya meze tabaklarının ötesine geçtiğini göstermektedir.
Yeni sıralamanın, uluslararası ziyaretçilerin Türk yemek geleneklerini anlama biçimini şekillendirmesi bekleniyor. Pek çok turist İstanbul’un merkezi semtlerinde en yaygın yemeklerle karşılaşsa da, bu tür listeler onları köklü bir tarihe sahip yerel mutfakları keşfetmek üzere Erzurum, Adana, Bursa, Sakarya veya Bodrum gibi şehirlere seyahat etmeye teşvik ediyor.
