Türkiye, küresel teknoloji devlerini ülkeye yatırıma davet ederken, bazı yatırımcıların “güvenilir bulut” veri yerelleştirme kurallarını engel olarak gördüğünü kabul ediyor. Ancak hükümet, AB’nin Dijital Piyasalar Yasası’na (DMA) katılmak yerine önce neyin işe yaradığını gözlemlemeyi tercih ediyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Riyad’daki 9. Gelecek Yatırım Girişimi (FII) forumunda bu konuları ele aldı.
Şimşek: “Önce Ne İşe Yarıyor Görmek İstiyoruz”
“Egemenlik ve Küreselleşme Arasındaki Denge” panelinde konuşan Şimşek, Türkiye’nin AB’nin dijital düzenlemelerine temkinli yaklaştığını belirtti. “Önce neyin işe yaradığını görmek istiyoruz,” diyen Bakan, dijital dönüşümün üretkenlik üzerinde “muazzam etki” yaratabileceğini vurguladı. Türkiye’nin küresel teknoloji iş birliğine açık olduğunu ancak siber güvenlik ve veri koruma alanlarında dijital egemenlik peşinde koştuğunu ekledi.
Dijital Piyasalar Yasası (DMA), AB’nin büyük online platformları (“kapı bekçileri”) düzenleyen yasasıdır. 2020’de önerilen yasa, 2022’de kabul edildi ve rekabeti teşvik etmeyi amaçlıyor. Şimşek, Türkiye’nin bu yasaya katılmak yerine kendi yolunu çizeceğini ima etti.
Veri Yerelleştirme Eleştirilere Rağmen Devam Edecek
Bakan, veri yerelleştirme politikasının bazı yatırımcılar tarafından engel olarak görüldüğünü kabul etti: “Bazı yatırımcılar bu düzenlemelerin kendilerine zorluk yarattığını söylüyor.” Ancak bu politikanın ulusal siber güvenlik ve kullanıcı verilerinin güvenliğini güçlendirme stratejisinin parçası olduğunu savundu. Şimşek, uzun vadeli dijital dayanıklılık için bu adımların vazgeçilmez olduğunu belirtti.
Dijital Altyapı ve İnsan Sermayesi Yatırımları
Türkiye’nin dijital altyapısını genişlettiğini anlatan Şimşek, şu projeleri sıraladı:
- Kendi Starlink benzeri düşük yörünge uydu ağı
- Fiber altyapı genişletme
- 5G+ hazırlıkları
Ayrıca, “Her yıl yaklaşık 940.000 öğrenci üniversitelerden mezun oluyor ve teknoloji alanında uzmanlaşanların sayısı artıyor,” diyerek insan sermayesinin gücünü vurguladı.
Küreselleşme ve Risk Azaltma Stratejisi
Şimşek, Türkiye’nin ekonomisini açık tutarken iç yetenekleri güçlendirdiğini ifade etti. Enerji güvenliği, sağlık, biyoteknoloji ve yapay zeka gibi alanlarda iş birliğine açık olunurken, dış risklere maruziyeti azaltma politikası izleniyor. “Küreselleşmenin olumsuz etkilerini doğru politikalarla hafifletebilirsek, halkın tepkisini azaltır ve açık piyasaların faydalarını koruruz,” dedi.
Türkiye’nin “ayrışma” yerine “risk azaltma” aşamasına girdiğini belirten Bakan, uluslararası ticaret ve yatırıma aktif katılımı sürdürürken ulusal sistemleri güçlendirmeyi hedefliyor.
Değerlendirme
Mehmet Şimşek’in açıklamaları, Türkiye’nin dijital egemenlik ile küresel entegrasyon arasında denge kurma çabasını yansıtıyor. Veri yerelleştirme kuralları yatırımcıları caydırabilirken, altyapı ve insan sermayesi yatırımları cazibe unsuru olabilir. AB DMA’sına mesafeli yaklaşım, Türkiye’nin kendi dijital yol haritasını çizme kararlılığını gösteriyor.
