ABD merkezli çip üreticisi Nvidia, İsrail’in kuzey bölgesinde büyük ölçekli bir kampüs inşa etmeye hazırlanıyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Perşembe günü yaptığı açıklamada, hayata geçirilecek bu projenin yaklaşık 10.000 kişilik bir istihdam yaratmasının planlandığını duyurdu.
Planlanan tesis, Celile bölgesinde bulunan Kiryat Tivon’da konumlanacak. Hükümet, bu proje için yaklaşık 22 dönümlük bir arazinin doğrudan tahsis edilmesini, herhangi bir halka açık ihale süreci olmaksızın onayladı. Arazi satışının değerinin yaklaşık 90 milyon İsrail şekeli (yaklaşık 28 milyon Dolar) olduğu bildirilirken, inşaat takvimi de netleşti. Çalışmaların 2027 yılında başlaması ve tesisin 2031 yılında faaliyete geçmesi bekleniyor.
Başbakan Netanyahu, küresel teknoloji yarışına atıfta bulunarak şu ifadeleri kullandı: “Bütün dünya Nvidia’nın peşinde koşuyor, Nvidia ise İsrail’e geliyor.”
Veri Merkezi ve Ar-Ge Üssü
Nvidia’nın yeni kampüsü; gelişmiş araştırma laboratuvarları, işbirliğine dayalı ofis alanları, ziyaretçi merkezleri, kafeler ve geniş yeşil alanları içerecek. Şirket kaynaklarına dayandırılan bilgilere göre, bu alan Nvidia ile startup’lar ve girişimciler de dahil olmak üzere yerel iş ortakları arasındaki inovasyonu teşvik edecek şekilde tasarlandı.
Kampüsün teknik ve stratejik detayları ise şu şekilde öne çıkıyor:
- İndirimli Arazi: İsrail basınında yer alan haberlere göre Nvidia, yetkililerin “stratejik ulusal çıkar” gerekçesiyle onayladığı araziyi %51 indirimle satın aldı.
- Devasa Veri Merkezi: Lokasyon, 30.000 metrekarelik bir alana yayılan, Orta Doğu’nun en büyük veri merkezlerinden birine ev sahipliği yapacak.
- Süper Bilgisayar: Tesis bünyesinde, büyük dil modellerinin eğitimi ve ileri düzey yapay zeka geliştirme süreçleri gibi kurum içi kullanımlara özel bir süper bilgisayar bulunacak.
1993 yılında kurulan Nvidia, yapay zeka harcamalarının artması ve büyük ölçekli modelleri eğitmek için en kritik donanım olan yüksek performanslı GPU’larına yönelik talebin patlamasıyla, yaklaşık 4,23 trilyon dolarlık piyasa değeriyle dünyanın en değerli şirketi konumuna yükseldi.
Derinleşen Bağlar ve Savaş Teknolojisi Tartışmaları
Nvidia’nın İsrail’deki ayak izi, 2019 yılında İsrail-Amerikan firması Mellanox Technologies’i satın almasından bu yana istikrarlı bir büyüme gösterdi. Şirket o tarihten sonra üç İsrailli girişimi daha bünyesine kattı ve halihazırda Tel Aviv ile Beerşeba’da geliştirme merkezleri işletiyor.
Temmuz 2025’te şirket, İsrail’in küresel Ar-Ge ağındaki kritik rolünü vurgulayan yeni bir geliştirme merkezi planını daha açıklamıştı. CEO Jensen Huang’a atfedilen açıklamalara göre teknoloji devi, İsrail’i “ikinci evi” olarak nitelendiriyor.
Ancak bu dev yatırım, Nvidia’nın İsrail’deki rolüne, özellikle de Gazze krizi bağlamında artan eleştirilerin gölgesinde geliyor. Haziran 2025’te BM İnsan Hakları Konseyi’ne sunulan bir raporda, aralarında Nvidia’nın da bulunduğu 48 uluslararası şirket, çatışmada kullanılan yapay zeka ve gözetleme teknolojilerine katılımları nedeniyle “İsrail’in Gazze’deki soykırımına” katkıda bulunmakla suçlandı.
Nvidia, bu spesifik suçlamalar hakkında doğrudan bir yorum yapmazken, daha önce çatışmadan etkilenen topluluklara yardım eden İsrailli sivil toplum kuruluşlarına bağışta bulunduğunu ve maddi destek sağladığını doğrulamıştı.
